W dobie rosnącej świadomości ekologicznej oraz zaostrzających się regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju, Unia Europejska wprowadza nowe przepisy mające na celu zwiększenie transparentności działalności przedsiębiorstw. Jednym z kluczowych kroków w tym zakresie jest Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która zastępuje dotychczasową Dyrektywę NFRD (Non-Financial Reporting Directive). Nowe regulacje wprowadzane przez CSRD znacząco zwiększają liczbę firm objętych obowiązkiem raportowania niefinansowego, a także zaostrzają wymogi dotyczące raportowania wskaźników ESG (Environmental, Social, Governance).
Czym jest Dyrektywa CSRD?
Dyrektywa CSRD to regulacja Unii Europejskiej, której celem jest harmonizacja standardów raportowania niefinansowego przez przedsiębiorstwa. Ma ona na celu zwiększenie przejrzystości i porównywalności informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju, co jest szczególnie ważne dla inwestorów, konsumentów i instytucji publicznych. Zmiany wprowadzone przez CSRD mają również na celu poprawę wiarygodności raportów niefinansowych.
Zakres przedsiębiorstw objętych Dyrektywą CSRD
W porównaniu do wcześniejszej Dyrektywy NFRD, CSRD obejmuje znacznie szerszą grupę przedsiębiorstw. Obowiązkiem raportowania zostaną objęte nie tylko duże jednostki interesu publicznego, ale także małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz niektóre instytucje finansowe. Zmiany te wpłyną na tysiące firm w całej Unii Europejskiej, w tym w Polsce.
Terminy wdrożenia Dyrektywy CSRD
Obowiązki wynikające z Dyrektywy CSRD wprowadzane są stopniowo. Poniżej przedstawiono kluczowe terminy:
Od 2024 roku – obowiązek raportowania obejmie duże jednostki interesu publicznego, które zatrudniają ponad 500 pracowników.
Od 2025 roku – nowe przepisy obejmą wszystkie duże przedsiębiorstwa, spełniające co najmniej dwa z trzech kryteriów (suma bilansowa powyżej 25 mln EUR, przychody powyżej 50 mln EUR, średnia liczba zatrudnionych powyżej 250 osób).
Od 2026 roku – obowiązek raportowania dotyczyć będzie także małych i średnich przedsiębiorstw oraz innych jednostek interesu publicznego.
Od 2028 roku – nowe wymogi obejmą spółki-matki z krajów trzecich, które generują ponad 150 mln EUR obrotu netto w Unii Europejskiej.
Jakie firmy obejmie Dyrektywa CSRD w Polsce?
Zgodnie z szacunkami, Dyrektywa CSRD wpłynie na około 3-4 tysiące firm w Polsce, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do poprzedniej Dyrektywy NFRD. Nowe przepisy zwiększają liczbę firm objętych obowiązkiem raportowania z około 11 tysięcy do ponad 50 tysięcy w całej UE. W Polsce firmy muszą przygotować się na zwiększone wymogi związane z raportowaniem ESG.
Pośredni obowiązek raportowania – jak to działa?
Choć wiele firm nie będzie bezpośrednio objętych obowiązkiem raportowania na mocy Dyrektywy CSRD, mogą zostać pośrednio zmuszone do dostarczania danych swoim partnerom biznesowym. Duże korporacje, które muszą spełniać wymogi raportowania ESG, mogą wymagać od swoich dostawców informacji o ich politykach środowiskowych, społecznych i zarządczych, aby spełnić własne obowiązki.
W praktyce oznacza to, że nawet małe i średnie przedsiębiorstwa, które formalnie nie podlegają wymogom CSRD, będą musiały dostosować się do nowych standardów, aby utrzymać współpracę z większymi firmami. Dlatego każda firma, niezależnie od wielkości, powinna już teraz zacząć przygotowywać się do spełniania standardów raportowania zrównoważonego rozwoju.
Jakie wyzwania stoją przed przedsiębiorstwami?
Wdrożenie Dyrektywy CSRD stawia przed firmami wiele wyzwań:
Systemy raportowania ESG – przedsiębiorstwa muszą dostosować swoje systemy do wymogów związanych z gromadzeniem i raportowaniem danych niefinansowych.
Brak specjalistów – firmy mogą borykać się z niedoborem wykwalifikowanych kadr odpowiedzialnych za raportowanie ESG. Inwestycje w szkolenia i zatrudnianie ekspertów stają się niezbędne.
Ryzyko reputacyjne – niewłaściwe lub niepełne raportowanie może prowadzić do sankcji oraz osłabienia zaufania klientów i inwestorów.
Korzyści z wdrożenia raportowania ESG zgodnie z CSRD
Pomimo wyzwań, wdrożenie wymogów raportowania zgodnie z Dyrektywą CSRD niesie ze sobą liczne korzyści:
Przewaga konkurencyjna – firmy, które z powodzeniem wdrożą standardy ESG, będą postrzegane jako bardziej odpowiedzialne i transparentne, co może przyciągnąć inwestorów oraz klientów.
Wiarygodność na rynku – raporty zgodne z europejskimi standardami ESRS zwiększą wiarygodność firm w oczach kontrahentów i konsumentów.
Lepsze zarządzanie ryzykiem – monitoring wskaźników ESG pozwoli firmom na wcześniejsze wykrywanie i reagowanie na zagrożenia związane ze zrównoważonym rozwojem.
FAQ – często zadawane pytania dotyczące Dyrektywy CSRD
Co to jest Dyrektywa CSRD? Dyrektywa CSRD to unijna regulacja, która nakłada na przedsiębiorstwa obowiązek raportowania wskaźników ESG (Environmental, Social, Governance), zastępując wcześniejszą Dyrektywę NFRD.
Kogo obejmuje Dyrektywa CSRD? Dyrektywa CSRD obejmuje duże jednostki interesu publicznego, małe i średnie przedsiębiorstwa, instytucje finansowe oraz spółki-matki z krajów trzecich prowadzące działalność na terenie UE.
Kiedy zaczynają obowiązywać przepisy CSRD? Pierwsze raporty zgodne z nowymi przepisami będą wymagane od 2025 roku dla największych przedsiębiorstw, a dla małych i średnich przedsiębiorstw obowiązek raportowania zacznie się od 2026 roku.
Jakie są główne wyzwania związane z wdrożeniem CSRD? Główne wyzwania to dostosowanie systemów raportowania, brak specjalistów z zakresu ESG oraz ryzyko reputacyjne związane z niewłaściwym raportowaniem.
Podsumowanie
Dyrektywa CSRD to przełomowa regulacja, która zmieni sposób funkcjonowania firm w zakresie zrównoważonego rozwoju. Nowe przepisy obejmą tysiące firm, w tym małe i średnie przedsiębiorstwa, które muszą przygotować się na zmiany. Przedsiębiorstwa, które w odpowiedni sposób wdrożą wymogi raportowania ESG, zyskają nie tylko na reputacji, ale także na przewadze konkurencyjnej. Niezależnie od bezpośredniego obowiązku raportowania, każda firma powinna już teraz zacząć przygotowywać się do spełniania nowych standardów.